Chiều ngày 27/10/2021, UBND tỉnh Đắk Nông tổ chức Hội nghị Tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012

Chủ trì Hội nghị đồng chí Lê Trọng Yên, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể tỉnh; đồng chủ trì đồng chí Ngô Xuân Đông, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh, Phó trưởng Ban Thường trực Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể tỉnh và đồng chí Nguyễn Khải, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, Phó Trưởng ban Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể tỉnh.

Tham dự hội nghị có đồng chí Y Quang Buôn Krông, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Đắk Nông; các đồng chí lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh; các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể tỉnh, 8/8 Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể các huyện, thành phố; đại diện các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW và Luật Hợp tác xã năm 2012. Hội nghị được tổ chức tập trung tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Đắk Nông.

Triển khai thực Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập, Tỉnh uỷ Đắk Lắk (cũ) đã ban hành Chương trình số 10-CTr/TU ngày 15/7/2002 về “Chương trình thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 của Ban chấp hành Trung ương Đảng (khoá IX) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể”. Sau khi tách làm 2 tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông, Tỉnh uỷ Đắk Nông đã ban hành Kế hoạch số 05-KH/TU ngày 08/10/2004 về lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể của tỉnh, đây là tiền đề thuận lợi cho sự phát triển kinh tế tập thể, Hợp tác xã.

Trong quá trình thực hiện, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy đảng, chính quyền các cấp tăng cường quán triệt, tuyên truyền sâu rộng trong cấp ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể và cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân về Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX); đặc biệt là Luật HTX năm 2003, Luật Hợp tác xã năm 2012, các Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Hợp tác xã và các Thông tư hướng dẫn của các Bộ, ban, ngành có liên quan.

Trên cơ sở chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh. Nhiều sở, ngành, đoàn thể và UBND các huyện, thành phố đã ký kết chương trình phối hợp phát triển KTTT, giai đoạn 2005-2010, 2011-2015, 2016-2020 và giai đoạn 2021-2025 trong việc phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền tư vấn phát triển HTX, hỗ trợ chuyển giao khoa học kỹ thuật, xúc tiến thương mại, tạo đầu ra cho sản phẩm hàng hóa…

Sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13 và 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã năm 2012, khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã đã tăng cả về số lượng, chất lượng, bước đầu hình thành một số mô hình HTX hoạt động có hiệu quả; nhất là loại hình hợp tác xã nông nghiệp (có 28 HTX sản xuất kinh doanh theo chuỗi giá trị sản phẩm), mang lại hiệu quả, thu nhập, lợi ích cho các thành viên, góp phần nâng cao phát triển kinh tế – xã hội, xóa đói, giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.

Dự kiến hết năm 2021:

– Về tổ hợp tác (THT): Dự kiến đến 31/12/2021 có 230 tổ, tăng 30 THT so với năm 2004 (200 THT); doanh thu trung bình của mỗi THT đạt 220 triệu đồng/năm tăng hơn 100 triệu đồng/năm so với năm 2004; lợi nhuận trung bình của mỗi THT đạt 75 triệu đồng/năm tăng hơn 25 triệu đồng so với năm 2004; thu nhập bình quân của tổ viên ước đạt khoảng 23,5 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên ước đạt khoảng 22 triệu đồng/năm.

– Về hợp tác xã (HTX): Dự kiến đến 31/12/2021 có 230 HTX , tăng 178 HTX so với năm 2004 (52 HTX); tổng số thành viên của HTX là 18.600 thành viên (chủ yếu tập trung ở HTX hoạt động trong lĩnh vực Điện là 5.480 thành viên và 03 Quỹ Tín dụng nhân dân có 3.374 thành viên); bình quân: 81 thành viên/HTX, tăng 14.560 thành viên so với năm 2004; có 3.800 lao động thường xuyên trong HTX, tăng 2.980 lao động so với thời điểm 31/12/2004; doanh thu bình quân của 01 HTX dự kiến năm 2021 đạt 1.450 triệu đồng/năm, tăng 950 triệu đồng so với năm 2004; thu nhập bình quân của 01 HTX dự kiến năm 2021 đạt 850-900 triệu đồng/năm, tăng 650 triệu đồng so với năm 2004; thu nhập bình quân của 01 lao động thường xuyên trong HTX năm 2021 ước đạt 70 triệu đồng/năm, tăng 45 triệu đồng so với năm 2004; vốn điều lệ bình quân của HTX là 1.050 triệu đồng, tài sản bình quân của HTX là  2.459 triệu đồng.

– Về Liên hiệp hợp tác xã (LHHTX): Tổng số LHHTX nông nghiệp đến 31/12/2021 là: 03 LHHTX, tăng 03 LHHTX so với năm 2004. Tổng số thành viên là 20 HTX (năm 2018 thành lập 01 LHHTX, năm 2019 thành lập 02 LHHTX). Các LHHTX ra đời nhằm tổ chức dịch vụ đầu vào, đầu ra tập trung cho các HTX thành viên, phù hợp với xu thế liên kết sản xuất kinh doanh và tạo ra sức mạnh tổng hợp, đủ sức cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường, hướng tới tinh chế sản phẩm và xuất khẩu trực tiếp hàng hóa, tạo ra chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp, mang lại lợi ích lớn hơn cho thành viên và người lao động. Tuy nhiên, do mới thành lập, các LHHTX đang tập trung củng cố tổ chức bộ máy, chưa hạch toán tập trung nên chưa có số liệu báo cáo cụ thể.

Khu vực kinh tế tập thể hoạt động đa dạng về ngành nghề, lĩnh vực, công tác chuyển đổi hoạt động của các loại hình hợp tác xã sau khi Luật Hợp tác xã năm 2012 có hiệu lực cơ bản tạo ra bước chuyển biến mới, gắn với thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới đến năm 2020, định hướng đến năm 2025. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của các hợp tác xã ngày càng mở rộng, phát triển và đạt hiệu quả tốt, tính đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 11 hợp tác xã với 12 sản phẩm đạt tiêu chuẩn từ 3 sao – 4 sao trong chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Bên cạnh đó, ngoài việc thực hiện các nghĩa vụ thuế đối với nhà nước, nhiều HTX hoạt động có lãi, hàng năm đã tham gia đóng góp kinh phí cùng địa phương xây dựng nhiều công trình phúc lợi công cộng, góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn. Đến nay toàn tỉnh đã có 29/60 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 58 xã có hợp tác xã, chiếm gần 96,66%; số xã đã hoàn thành tiêu chí số 13 là 53/60 xã, chiếm 88,33%

Khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã đã có những đóng góp quan trọng vào GRDP, nhưng kinh tế tập thể trên địa bàn còn bộc lộ những hạn chế. Đó là, tốc độ tăng trưởng của khu vực hợp tác xã  khá thấp; vai trò lớn nhất của khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã là đóng góp gián tiếp thông qua tác động tới kinh tế thành viên (chủ yếu khu vực kinh tế cá thể, hộ gia đình). Quy mô của các hợp tác xã còn nhỏ, do đó dễ bị rủi ro và khó tham gia hội nhập kinh tế quốc tế; trình độ, năng lực của cán bộ quản lý, chất lượng nguồn nhân lực hạn chế…

Hội nghị đã dành thời gian thảo luận và chỉ ra: Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế theo những hiệp định thương mại tự do, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang mở ra nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với khu vực kinh tế tập thể. Trong thời gian tới, cấp uỷ đảng, chính quyền các cấp cần tập trung hơn nữa trong công tác lãnh đạo nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nhà nước các cấp về kinh tế tập thể, hợp tác xã; cán bộ quản lý HTX; tổ chức đào tạo nghề cho thành viên các HTX tại các vùng sản xuất chủ lực. Tư vấn xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp với điều kiện sản xuất của từng địa phương và năng lực nội tại của các hợp tác xã; cùng với thành lập mới hợp tác xã, cần củng cố kiện toàn các hợp tác xã hoạt động kém hiệu quả và giải thể các hợp tác xã ngừng hoạt động. Hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, vay vốn tín dụng, xúc tiến thương mại, chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ mới. Nhân rộng mô hình hợp tác xã kiểu mới hiệu quả và tiếp tục bổ sung xây dựng các mô hình hợp tác xã kiểu mới trong giai đoạn tới. Xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã hằng năm gắn với hoàn thành tiêu chí số 13.

Tại hội nghị đã trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho 05 tập thể và 06 cá nhân vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể; trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho 06 tập thể và 08 cá nhân vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012.

Tin, ảnh: Nguyễn Văn Tiến – VP Liên minh HTX tỉnh

BÌNH LUẬN